Dụng cụ cần để thay dây đàn piano
Để thay dây đàn piano đúng chuẩn, bạn cần tối thiểu các dụng cụ sau: Kềm mỏ nhọn có chức năng cắt, búa lên dây, thước lá, thước panme, dụng cụ “ép dây”.
Thứ tự từ trên xuống: Dụng cụ ép dây, búa lên dây, thước lá, kềm nhọn (cắt), thước panme
Cách thay dây đàn Piano đối với dây Treble
Xác định kích thước
Dây treble và dây phần trung của đàn Piano có kích thước khoảng từ 0.725mm đến 1.4mm. Lưu ý, đối với dây đàn piano, kích thước thường không tính bằng mm mà họ dùng chuẩn size riêng theo số. ví dụ 0.725mm tương ứng với dây số 12, 1.4mm tương ứng với dây số 24. Tham khảo bảng kích thước ở đây hoặc hình bên dưới
Nguồn https://vntuning.com
Để xác định đúng đường kính dây cần thay, bạn hãy xem kỹ thanh bridge (cầu kê dây), trên đó sẽ có ghi số size, trường hợp đàn quá cũ không còn thấy số thì bạn có thể đo bằng thước panme với độ chính xác 0.01mm.
Vị trí ghi size dây, ví dụ trên hình là dây size 14
Do dây đàn piano bằng thước panme, đường kính 0.775mm tương đương dây số 13
Sau khi xác định đúng kích thước, bạn cần đo và xác định chiều dài dây để cắt cho đúng, để tiết kiệm không nên cắt dây quá dài. Lưu ý đối với những cây đàn piano phổ thông, dây treble thường được mắc nối tiếp 2 dây với nhau (xem hình dưới)
Dây đàn piano được mắc nối tiếp 2 dây với nhau
Chú ý: Bạn cần phải thay dây đúng kích thước thì âm sắc mới đều và chuẩn, mình từng gặp một số cây đàn bị thay không đúng, có lẽ vì tìm dây đúng kích thước hơi khó nên thợ chỉnh đàn đã dùng dây nhỏ hơn (vì dây có kích thước lớn hơn dây cần thay sẽ dể bị đứt khi lên đúng cao độ nên thợ đã chọn dây nhỏ hơn). Khi đánh búa đàn gõ cùng lúc vào 3 dây, nếu 3 cọng dây này có kích thước khác nhau sẽ tạo ra âm sắc khác nhau và làm giảm đáng kể chất lượng âm thanh của đàn.
Cách thay dây đàn treble piano đẹp, đúng chuẩn
Thay dây đẹp và đúng chuẩn tối thiểu phải đạt các yếu tố sau:
- Lực căng dây phải được phân bố đều: Dây đàn mắc trên khung sắt được chia làm 3 đoạn, đoạn thứ nhất là từ trục lên dây đến ngựa đàn, đoạn thứ 2 là đoạn cộng hường (từ ngựa đàn đến thanh bridge), đoạn cuối cùng từ thanh bridge đến chốt giữ (hitch pin). Lực căng dây phải được phân bố đều trên 3 đoạn này thì cao độ mới giữ ổn định, nếu không bạn chỉ cần đánh vài lần là dây sẽ bị xuống ngay.
Lực căng dây phải phân bố đều trên 3 đoạn tương ứng 3 màu ở trên hình
Mẹo: Để đạt được yếu tố này, trong quá trình thay bạn cần phải đánh thật mạnh từ lúc dây vừa căng cho đến khi dây căng lên hơn mức chuẩn, sau đó bạn vừa chỉnh lại dây vừa đánh thật mạnh.
- Khoảng cách giữa các dây phải đều, và cùng trên một mặt phẳng: Mỗi note là 3 dây và nhiệm vụ của bạn là phải canh đều khoảng cách giữa 3 dây này, đồng thời phải đảm bảo 3 dây này cùng nằm trên một mặt phẳng.
cụm dây màu xanh là chuẩn, cụm màu đỏ cần phải nắn lại
Mẹo: chỉ cần thay đúng vào vị trí cũ là được
- Trục lên dây (tuning pin) phải giữ đúng độ cao: Khi bạn tháo dây cũ ra ,hoặc quấn dây mới vào trục lên dây bằng cách xoay nó, lúc đó trục lên dây sẽ dịch ra, hoặc cắm sâu vào Pinblock. Bạn phải đảm bảo độ cao của trục lên dây phải về đúng vị trí ban đầu và cao bằng các trục lên dây khác.
Độ cao của các trục lên dây phải đều
Mẹo: dùng thước đo cao độ của tuning pin, xoay cho cao độ bằng với các Pin còn lại, tiếp theo bạn xoay ra (ngược kim đồng hồ) khoảng 2 vòng rưỡi, sau đó thay dây và xoay vào sẽ về đúng vị trí chuẩn.
- Số vòng dây mắc trên trục phải đẹp, chuẩn: Thông thường số vòng dây móc qua trục Pin khoảng 2.5 đến 3 vòng là chuẩn và các vòng dây phải xếp sát vào nhau là đẹp.
Dây chưa chuẩn vì các vòng dây không xếp sát vào nhau
Meo: Cắt dây sao cho chiều dài dây dài ra 1 đoạn khoảng 6cm, rồi sau đó luồn dây vào trục pin và xoay vào, bạn sẽ thấy dây sẽ quấn vào trục pin khoảng 3 vòng. Dùng dụng cụ thay dây để ép sát các vòng dây vào nhau trong quá trình thay.
Cách thay dây đàn Piano đối với dây Bass
Cách đo kích thước dây đàn bass piano đúng chuẩn
Đối với dây bass đàn piano thì hơi phức tạp hơn vì ngoài xác định đường kính dây bạn còn phải xác định thêm đường kính và vị trí dây đồng được quấn.
Đo đường kính lõi và đường kính dây đồng bọc quanh lõi
Dây bass có 2 loại gồm loại 1 lớp dây đồng và loại 2 lớp dây đồng. Hiện nay ở Việt Nam có một số xưởng piano quấn được loại dây này với giá quấn khoảng từ 150-400 trăm nghìn 1 sợi tùy kích thước. Để quấn dây đúng chuẩn, bạn cần đo các thông số theo hình minh họa sau. Nếu ko có thước đo, hoặc ngại đo đạc thì bạn có thể gửi nguyên cọng dây cần thay cho nơi quấn để họ quấn theo đúng kích thước.
Thông số dây bass đàn piano, nếu dây 1 lớp đồng thì F=0
Cách thay dây đàn Bass piano đẹp, đúng chuẩn
Ngoài các tiêu chuẩn như thay dây treble ở trên, khi thay dây bass bạn cần lưu ý thêm một số yêu cầu sau:
- Đảm bảo dây không bị rè: Nếu dây bass quấn không chuẩn, rất hay bị rè khi chơi, thường là do các vòng dây đồng quấn không sát nhau, hoặc quấn không chặt vào dây lõi. Nếu bị nhẹ có thể khắc phục vào cách xoáy dây thêm vài vòng trước khi thay, hoặc cố định lại 2 đầu cuối của lớp dây đồng. Trường hợp bị rè nặng thì cần quấn lại dây khác.
- Đảm bảo dây không bị câm: Một số trường hợp, do dây quấn không chuẩn sẽ bị câm tiếng hoặc tiếng phát ra nhỏ hơn bình thường, khi đó bạn cần quấn lại dây khác. Trường hợp này thường ít khi xảy ra.
Video hướng dẫn cách thay dây dàn Piano
Cách thay dây đàn piano các bạn có thể tham khảo video sau:
Cách đo dây đàn piano các bạn có thể tham khảo video sau: